دوباره گرفتار در چرخه انتقام

دنیا ناگهان واژگونه شده است، و کابوس هرروزه فلسطینیان چهره ظاهری زندگی اسراییلی‌ها را که ده‌ها سال بود همه چیز را عادی نشان می‌داد در هم شکسته است. حماس این ظاهر عادی‌نما را با حمله غافلگیرانه‌اش خرد کرد، حمله‌ای که نبوغ نظامی و توانایی‌اش در نقشه‌ریزی، پنهان‌کاری و بکارگیری تاکتیک‌های انحرافی را ثابت کرد.

«امیره هس» روزنامه‌نگار چپ‌گرا و منتقد اسراییلی در گزارشی در روزنامه هاآرتص نوشت:

طی چند روز اسراییلی‌ها همان چیزی را از سر گذراندند که فلسطینی‌ها ده‌ها سال است عادت روزمره‌شان شده است و هنوز هم تجربه می‌کنند؛ یورش نظامی، مرگ، بی‌رحمی، کودکان مقتول، جنازه‌های انباشته در کنار جاده، حصر، هراس، اضطراب برای عزیزان، اسارت، هدف انتقام قرار گرفتن، شلیک مرگبار و بی‌هدف هم به سمت کسانی که درگیر جنگ‌اند (سربازان) و هم به سمت کسانی که درگیر جنگ نیستند (غیرنظامیان)، فرودستی، ویرانی ساختمان‌ها، تعطیلات یا جشن‌هایی که به عزا بدل شد، ضعف و درماندگی رویاروی مردان مسلح، و تحقیر شدید.

بنابراین، یک بار دیگر باید اعلام کنیم: گفته بودیم چنین می‌شود. ظلم و جور مداوم در زمان‌ها و مکان‌های غیرمنتظره باعث انفجار می‌شود. خونریزی مرزی نمی‌شناسند.

دنیا ناگهان واژگونه شده است، و کابوس هرروزه فلسطینیان چهره ظاهری زندگی اسراییلی‌ها را که ده‌ها سال بود همه چیز را عادی نشان می‌داد در هم شکسته است. حماس این ظاهر عادی‌نما را با حمله غافلگیرانه‌اش خرد کرد، حمله‌ای که نبوغ نظامی و توانایی‌اش در نقشه‌ریزی، پنهان‌کاری و بکارگیری تاکتیک‌های انحرافی را ثابت کرد.

خلاقیت عملیات‌های حماس آنجا به چشم آمد که مجموعه‌ متنوعی از ترفندها را برای رسوخ در دیوارهای بزرگترین زندان‌ جهان بکار گرفت، زندانی که اسراییل دو میلیون انسان را درونش چپانده است. مردان مسلح حماس این کارزار را با شوق به قربانی کردن جان‌هایشان آغاز کردند، و خیلی خوب می‌دانستند که به احتمال بالا کشته خواهند شد. برخی از آنها صدها غیرنظامی اسراییلی را به قتل رساندند، کاری که شبیه یک بزم انتقام‌گیرانه به نظر می‌رسد و فرماندهانشان آنقدر هوشیار نبودند یا به نظرشان اهمیت نداشت که مانعش شوند، حتی اگر شده صرفا به دلایل تاکتیکی.

سه روز گذشته است و ابعاد آن خشم‌آوری همه‌گیر فلسطینی هنوز در حال اطلاع‌رسانی است، از آن سو حمله هوایی شدید اسراییل به غزه تا همین الان مرگ صدها نفر را رقم زده است که اکثرشان غیرنظامی بودند، صدها هزار نفر را آواره کرده است، و هزاران مجروح برجا گذاشته است.

در هرکدام از حملات پیشین اسراییل به نوار غزه که پای حماس هم در میان بود و خصوصا با توجه به کشتار غیرنظامیان پرسیدیم و این بار هم باید بپرسیم: آیا این سازمان یک طرح عملیاتی واقع‌گرایانه و یک هدف سیاسی واقع‌گرایانه دارد، یا اینکه بیشتر قصد دارد جایگاه خود را در انظار ساکنان غزه بازیابی کند؟ آیا این بار عملیات نظامی‌اش یک طرح لجستیکی هم برای امداد و نجات غیرنظامیان غزه در حملات به همراه دارد؟ یا این بار هم مسئولیت به گردن سازمان‌های امدادی بین‌المللی است؟

واکنش‌های شادباشانه فلسطینی‌ها به دستاورد فعلی حماس نباید هیچ‌کس را متعجب کند. در واقع، دشمنی که قادر مطلق تلقی می‌شد لختی‌اش سراپا آشکار شده است؛ ارتشی فاقد آمادگی که کارش شده است حفاظت از شهرک‌نشینان در حُوّارة در کرانه باختری که با خیال راحت عبادت کنند و محافظت از یهودیانی که به چشمه‌های فلسطینی چنگ می‌اندازند. سربازها و پاسبان‌های سراسیمه که طبق معمول فکر می‌کردند نبرد یعنی بیدار کردن کودکان با سرنیزه‌های آخته، یا تجاوز به یک کمپ پناهندگی سوار بر یک جیپ مسلح. ماموران «شین بت» که مخترع جاسوس‌افزار بودند و خبرچین می‌پروریدند و آنقدر به دستاوردهایشان غره بودند که از عامل انسانی غافل شدند؛ از اینکه آرزوی آزادی در دل هر انسانی موج می‌زند.

بعد از اینکه تعداد اسیران اسراییلی اعلام شد اهالی غزه به شوخی می‌گفتند: «الان نصف ساکنان سدروت در غزه‌اند و نصف ساکنان غزه در سدروت‌اند». اینها لطیفه‌های زندانیانی است که به حبس ابد محکوم‌اند، مردمانی که تنها رشته مشترکشان داستان‌هایی است که پدربزرگ‌های آواره‌شان از چشم‌اندازهای خوش‌منظر جية، برير، حمامة، نجد، دمرة، سمسم، و دیگر روستاهای ویران‌شده در اطراف نوار غزه فعلی تعریف کرده‌اند، همان روستاهایی که جایش کیبوتص‌ها و شهرهای اسراییلی ساخته‌اند و الان هدف حمله قرار گرفته است. ولی بعد از این شادی‌ها و احساس موفقیت چه در پیش است؟

نتیجه‌ای که اسراییل بطور خودکار می‌گیرد، همانطور که در موقعیت‌های قبلی که روال عادی زندگی‌شان مقداری ترک می‌خورد چنین بود، این است که اگر مرگ و ویرانی تاکنون هدف اسراییل را محقق نکرده است، افزایش کشتار فلسطینیان با بمباران هوایی و افزایش ویرانی و انتقام راه‌حل است. این هم تصمیم دولت و هم تصمیم ارتش، ولی بسیاری اسراییلی‌ها هم اینگونه فکر می‌کنند. و ظاهرا دولت‌های غربی هم به چنین نتیجه‌ای رسیده‌اند که برای اعلام حمایت از اسراییل از هم سبقت می‌گیرند، اما خشونت و توحش اسراییل را و سابقه غصب ادامه‌دار زمین‌های فلسطینیان را نادیده می‌گیرند.

مطلب قبلیمغز متفکر عملیات حماس در اسرائیل چه کسی است؟
مطلب بعدیاوج تقاضای جهانی نفت پیش از پایان دهه