به نظر می رسد اروپا در قبال جنگ اسرائیل علیه نوار غزه متحد و یکپارچه نیست و به استثنای برخی مواضع اعلامی در روزهای نخست از سوی پاریس، لندن و برلین، وضعیت تردید، سردرگمی، چنددستگی و بر سطح رهبری اتحادیه اروپا حاکم است به ویژه درخصوص صدور یک موضع سیاسی واحد و تعلیق کمک‌های ارائه شده به فلسطینی‌ها.
العربی الجدید نوشت: در نگاه اول اعتقاد بر این بود که سقف سیاسی تعیین شده توسط امریکا سقفی است که اکثریت کشورهای اروپایی در چارچوب آن اقدام خواهند کرد اما موضع خود آمریکا با نوسان و فراز و نشیب همراه بوده است و در عرض یک هفته تغییراتی را به خود دیده است؛ از محکومیت قاطع حماس طی دو روز نخست تا اظهارات آرام بایدن و وزیر دفاع امریکا و درخواست از اسرائیل برای رعایت قوانین جنگ و سپس سفر بلینکن به منطقه با هدف اعمال فشار برای محکومیت فلسطینی‌ها.
مواضع ناهمگون اروپا
تضاد آشکار در مواضع اروپا در راس سلسله مراتب نهاد اتحادیه اروپا، بین «اورسولا فون در لاین»، رئیس آلمان کمیسیون اروپا و «جوزپ بورل»، کمیسر امور خارجه این اتحادیه نمایان شد.
فون درلاین طی سفر به تل آویو و در کنار «اسحاق هرتزوگ»، رئیس اسرائیل ایستاد و گفت: اکنون زمان همبستگی با اسرائیل است، اسرائیل نه تنها حق دفاع از خودش را دارد بلکه وظیفه دارد از شهروندانش حفاظت و دفاع کند.
واضح است که موضع او فراتر از مواضع دولت آلمان است، «آنالنا بربوک»، وزیر امور خارجه آلمان طی سفر به اسرائیل خواستار حفاظت از غیرنظامیان و ارائه خدمات اولیه به آنها شد و گفت: «زیرا این چیزی است که ما را از تروریست‌ها متمایز می‌کند.»
از سوی دیگر، بورل اسپانیایی موضع متفاوتی گرفت و در حالی که رئیس کمیسیون در مورد درخواست اسرائیل برای تخلیه ساکنان نوار غزه اظهارنظری نکرد، بورل موضع صریح‌تری در مورد موضوع آوارگی و کوچاندن مردم غزه از سوی اسرائیل ابراز کرد و گفت: «هشداری که اسرائیل به ساکنان غزه فرستاد کاملاً غیر واقعی است و جنگ جاری در غزه می‌تواند وضعیت ژئوپلیتیک منطقه را تغییر دهد.»
بورل در موضعی شجاعانه اظهار داشت: جنبه‌هایی از واکنش اسرائیل در تضاد با مفاد حقوق بین‌الملل است، وی گفت: «نمی‌دانم چگونه کسی می‌تواند بگوید که واکنش‌ها نباید به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد… ما باید این سخنان را تکرار کنیم و بر این موضوع پافشاری کنیم که نباید آب و خدمات اولیه مردم غیرنظامی قطع شود، در مورد اوکراین این را گفتیم و اینجا هم تکرار می‌کنیم.»
این مقام اروپایی در ادامه به شکلی روشن‌تر گفت: چهارمین بار در زندگی‌ام است که شاهد جنگ در غزه هستم و این نشان می دهد که جامعه بین المللی مشکل فلسطین را فراموش کرده است، اسرائیل بر برقراری صلح با کشورهای عربی تمرکز کرده اما مشکل فلسطین را کنار گذاشته است، صلح باید بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها برقرار شود و شاید آنچه اتفاق افتاد به عنوان فراخوانی برای جامعه بین‌الملل برای پاسخگویی باشد.»
در همین ارتباط، اتحادیه اروپا در روزهای نخست بیانیه‌ای در محکومیت حماس و به رسمیت شناختن حق اسرائیل برای دفاع از خود صادر کرد و کمیسیون این اتحادیه نیز از توقف کمکها ه فلسطینی‌ها خبر داد اما معلوم شد که این اقدامات شتابزده بوده است، بنابراین کمیسیون بیانیه خود را پس گرفت و گفت: در حال حاضر کمک‌هایی در دستورکار اروپا برای فلسطین وجود ندشته است تا مسدود شود سپس جلسه وزرای امور خارجه در 10 اکتبر به صورت ویدئو کنفرانس تشکیل شد اما بیانیه‌ای صادر نشد؛ همه اینها گواهی بر وجود اختلافات و مواضع ناهماهنگ در اتحادیه اروپا در قبال جنگ اسرائیل و غزه است.
«امنیت اسرائیل ضرورتی برای اروپاست»
دلایل متعددی را می‌توان برای توضیح طرفداری رسمی اروپا از اسرائیل بیان کرد که مهمترین آنها این است که کسانی وجود دارند که تعهد به امنیت اسرائیل را یک ضرورت اروپایی با ابعادی در تاریخ معاصر اروپا به ویژه به دلیل جنگ جهانی دوم ( 1939-1945) می‌دانند که با احساس گناه اروپایی‌ها به خاطر هولوکاست در ارتباط است که توسط آلمان و مشارکت برخی دولت‌های اروپایی علیه یهودیان انجام شد.
دلیل دوم، جریان گسترده‌ای وجود دارد که اسرائیل را جزء لاینفک فرهنگ اروپایی و در امتداد آن می‌داند و تلاش شد تا این ایده در قانون اساسی یکپارچه اروپا گنجانده شود، اما با مخالفت نیروهای راست سنتی مواجه شد که اکنون کاملاً افول کرده است و دیگر هیچ نقش سیاسی یا حضور فرهنگی تاثیرگذاری ندارد.
دلیل سوم، راست افراطی اروپا که امروزه کنترل درصد زیادی از تصمیمات سیاسی را در نهادهای رسمی مانند دولت‌ها و پارلمان‌ها در اختیار دارد، اسرائیل را «خط دفاعی اروپا در برابر تروریسم» می‌داند که به معنای «بنیادگرایی اسلامی» و موج‌های مهاجرت است.
دلیل چهارم، لابی‌های اقتصادی و رسانه‌ای وجود دارند که تعداد قابل توجهی از شرکت‌ها و مؤسسات رسانه‌ای با نفوذ را کنترل می‌کنند، نمونه‌ای از آنها «وینسنت بولوره»، تاجر فرانسوی است که کنترل تعدادی از رسانه‌ها از جمله کانال تلویزیونی سی نیوز را در اختیار دارد و به سود اسرائیل فعالیت می‌کند.
نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه مواضع اروپا در حال تغییر بیش از پیش به خاطر وجود سه عامل است: سفر جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به اسرائیل، تحولات جنگ در سطح میدانی و حملات وحشیانه اسرائیل به مردم فلسطین و زیرساخت‌ها و واکنش‌های مردمی در داخل کشورهای اروپایی در همبستگی با غزه و شکاف در نیروهای سیاسی میان حامیان و مخالفان جنگ اسرائیل به ویژه پس از فاجعه کشتار بیمارستان المعمدانی در غزه که به شهادت بیش از 500 فلسطینی و زخمی شدن صدها نفر دیگر منجر شد.