چین خواهان ضعیف شدن آمریکا در خاورمیانه است، نه حذف این کشور و جایگزینی خود! نشریه فارنپالیسی در یک سری یادداشتهای پشت سر هم به قلم یون سان مدیر برنامه چین در مرکز استیمسون نوشته که چین دارد مسیرش را در خاورمیانه گم میکند. این نویسنده در ادامه با تأکید بر این که «چین خواهان ضعیف شدن آمریکا در خاورمیانه است، نه حذف این کشور و جایگزینی خود»؛ نوشته که «چین نمیخواهد هزینههای قدرت مسلط منطقه بودن دامنگیرش شود».
به گزارش نشریه فارنپالیسی؛ هفته گذشته کامالا هریس معاون رئیسجمهور ایالات متحده خواستار آتشبس فوری در غزه شد. این تندترین اظهار نظر دولت بایدن از درگیری چند ماههای است که بیش از ۳۰۰۰۰ نفر کشته شدهاند. در واقع ایالات متحده به خاطر نشان دادن حمایت بیقید و شرط از اسرائیل به طور فزایندهای در داخل و خارج این کشور زیر سوال رفته است.
نقش چین نیز در خاورمیانه از زمان آغاز جنگ غزه سوالات زیادی ایجاد کرده- که البته این سوالات از نوع متفاوتی هستند. این ابرقدرت یک سال پیش با میانجیگری در توافق صلح عربستان و جمهوری اسلامی ایران جهان را تحت تأثیر قرار داد و به نوبه خود این امید را ایجاد کرد که بتواند مسیر جدیدی را برای کاهش تنش در منطقه خاورمیانه ترسیم کند. با این حال در این حدود یک سال چین نتوانسته چنین موفقیتی را به دست آورد.
چین با توجه به اینکه ۵۳ درصد از واردات نفت خام خود را از منطقه خاورمیانه تامین میکند، قاعدتاً نوعی علاقه ذاتی به حفظ ثبات منطقه دارد. با وجود این، در حالی که چین مدتهاست که خود را بهعنوان مشتری و خریدار ثابت نفت خاورمیانه نشان داده است- و این نقش به این کشور قدرت و نفوذ کافی برای دخالت در روندهای سیاسی و نظامی این منطقه و تامین یک صلح پایدار را میدهد، اما با این حال چین در این راستا گامی برنداشته است. از این نظر جان آلترمن مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی سیاست خارجی چین را چنان معطوف به ایالات متحده آمریکا توصیف میکند- که این موضوع تبدیل به چالش استراتژیک اصلی چین شده و هر چیز دیگری در مقایسه با آن رنگ و روی خود را برای این کشور از دست داده است. از نگاه آلترمن؛ بیعملی چین در پنج ماه گذشته نشان میدهد که در حالی که این کشور واقعاً به یک بازیگر مهم منطقهای در خاورمیانه تبدیل شده است، اما همچنان یک بازی کاملاً خودخواهانه انجام میدهد- و انگار چیزی جز خودش برای چین اهمیتی ندارد.
با این حال با ادامه این روند در آینده نزدیک هم چین و هم ایالات متحده آمریکا با مشکلات بزرگتری روبرو خواهند شد. این همان پیشبینی است که استیون کوک ستوننویس فارنپالیسی نیز بر آن تأکید دارد و میگوید که «به احتمال زیاد ظرف ۶ تا ۸ ماه آینده جنگی بین حزبالله لبنان و اسرائیل روی خواهد داد- و این اتفاق هم چین و هم ایالات متحده آمریکا را واخواهد داشت محدودیتهای خود را کنار بگذارند و مواضع سرسختانهتری اتخاذ کنند. البته کوک خاطرنشان میکند که «همین حالا هم محدودیتهای دو طرف به تدریج در حال از بین رفتن است و از این رو هم هست که هیچ کدام از دو طرف هیچ راهحل دیپلماتیکی برای رابطه حزبالله و اسرائیل ارائه ندادهاند- که البته یکی از دلایل این موضوع هم این است که شاید واقعا چنین راهحلی وجود ندارد