بی‌بی‌سی در گزارشی به قلم میشل رابرتز، سردبیر بخش سلامت نسخه دیجیتال این آژانس خبری؛ با اشاره به این که «آمار ثبت‌شده درباره تبعات اقتصادی و حتی تلفات انسانی کووید ۱۹ قابل اعتماد نیستند»، مدعی شده که «مرگ و میرهای ناشی از کرونا می‌تواند سه برابر بیشتر از ارقام اعلام‌شده باشد».
به گزارش رسانه رانیا، به عبارت بهتر از نظر بی‌بی‌سی؛ محققان بر این باورند که احتمالاً بیش از ۱۸ میلیون نفر- یا به عبارت بهتر سه برابر آمارهای رسمی منتشر شده- به دلیل کووید جان خود را از دست داده‌اند.
این گزارش که درست در سالگرد دو سالگی روزی که سازمان بهداشت جهانی برای اولین بار همه‌گیری کرونا را مورد پذیرش قرار داد و به طور رسمی اعلام کرد، منتشر می‌شود؛ با اشاره به تلاش‌های یک تیم وسیع و بزرگ از دانشگاه واشنگتن برای مطالعه درباره مرگ‌های غیرطبیعی و بیش از حد در ۱۹۱ کشور مختلف جهان آغاز می‌شود- که بعد از تک و توک تلاش‌هایی که در آمریکا و بریتانیا به انجام رسیده بود، حالا می‌خواهد به رقم واقعی مرگ و میر جهان در اثر کرونا دست یابد.
مطالعه‌ای که دایره تبعات و تلفات کرونا را وسیع‌تر از مطالعات ابتدایی در نظر گرفته و در نهایت به این نتیجه منتهی شده که برخی از مرگ و میرها در نتیجه این ویروس اتفاق افتاده، در حالی که برخی دیگر به بیماری و عفونت ایجادشده مرتبط بودند- که در مطالعاتی که تاکنون به انجام رسیده یکی از این دو بخش از قلم افتاده و مورد توجه قرار نگرفته بودند.
این اتفاق به این دلیل روی داده است که ابتلا به کووید ممکن است شرایط پزشکی و سلامتی بیماران را بسیار بیشتر از قبل تحت تاثیر قرار دهد و حتی در مواردی مانند بیماری قلبی یا ریوی خطر مرگ را به مراتب افزایش دهد.
معیاری که در سنجش این موضوع مورد استفاده قرار گرفته، مرگ و میر بیش از حد نامیده می‌شود و به مقایسه مرگ و میر سال‌های شیوع بیماری همه‌گیری با چند سال قبل از همه‌گیری کرونا می‌پردازد- تا مشخص شود در شرایط وقوع همه‌گیری چند نفر بیشتر از حد انتظار از دنیا رفته‌‌اند.
برای محاسبه این مساله، محققان داده‌های منتشر شده تاکنون را از طریق جستجو در وب‌سایت‌های دولت‌های مختلف، پایگاه جهانی مرگ‌ومیر، پایگاه داده‌های مرگ و میر انسانی و اداره آمار اروپا جمع‌آوری کرده و مورد مطالعه قرار دادند.
نتایج این مطالعه حکایت از این دارد که میزان مرگ و میرهای بیش از حد اعلام شده بر اساس کشور و منطقه به طور چشمگیری با هم تفاوت دارند، اما نرخ کلی آن در سطح جهان حدود ۱۲۰ مرگ در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر تخمین زده شده است.
این یعنی که در دو سال آغازین همه‌گیری، یعنی بین آغاز سال ۲۰۲۰ تا پایان سال ۲۰۲۱، بیشتر از حدود ۱۸.۲ میلیون مرگ به دلیل کووید رخ داده است- که سه برابر بیشتر از ۵.۹ میلیون نفری است که به طور رسمی به عنوان تلفات انسانی کرونا ثبت شده است.
محققان بر این نکته تاکید دارند که تخمین‌های مرگ‌های مازاد یا بیش از حد در دوره کامل مطالعه مورد محاسبه قرار گرفته- و نه فقط برای یک هفته یا ماه؛ زیرا هر گونه تاخیر و تناقض حتی جزئی در داده‌های مرگ کرونایی می‌تواند به شدت برآوردها را تغییر دهد.
بر اساس بخش‌هایی از این تحقیق که در نشریه لنست هم منتشر شده است، بالاترین میزان مرگ‌های بیش از حد در کشورهای کم‌درآمد آمریکای لاتین، اروپا و جنوب صحرای آفریقا مشاهده شده است. البته مرگ و میر در برخی از مناطق و کشورهای پردرآمدی مانند ایتالیا و بخش‌هایی از ایالات متحده نیز نسبتاً بالا بوده است.
بر این اساس؛ پنج کشور بولیوی، بلغارستان، اسواتینی، مقدونیه شمالی و لسوتو کشورهایی بودند که بالاترین میزان مرگ و میر تخمین‌زده شده را داشتند.
در نقطه مقابل؛ ایسلند، استرالیا، سنگاپور، نیوزلند و تایوان هم کشورهایی بودند که آمارشان کمترین مغایرت را با آمارهای اعلام‌شده داشت.
برای بریتانیا، اما، تعداد مرگ‌ومیرهای تخمینی مرتبط با کووید در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ تا حد زیادی با موارد رسمی نزدیک بود- که ۱۷۳۰۰۰ نفر اعلام شده بود و حالا گفته شده که نرخ مرگ و میر اضافه نیز حدود ۱۳۰ نفر در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر بوده است.
دکتر هایدونگ وانگ، نویسنده اصلی این گزارش که از کارشناسان موسسه سنجش و ارزیابی سلامت است، می‌گوید که «درک آمار واقعی مرگ و میر ناشی از همه‌گیری برای تصمیم‌گیری مؤثر در سلامت عمومی حیاتی است». او می‌گوید که «مطالعات چندین کشور، از جمله سوئد و هلند نشان می‌دهد که کووید عامل مستقیم بیشتر مرگ‌ومیرها بوده، اما در حال حاضر شواهد کافی برای اثبات این امر در بسیاری از کشورها نداریم. با این حال تحقیقات بیشتر بی‌تردید کمک خواهد کرد تا مشخص شود که چه تعداد مرگ و میر مستقیماً توسط کووید ایجاد شده و چه تعداد از آنها نتیجه غیرمستقیم همه‌گیری کرونا بوده است».
حالا محققان پیش‌بینی می‌کنند که به لطف واکسن‌ها و درمان‌های جدید، مرگ و میر اضافی مرتبط با همه‌گیری کاهش خواهد یافت. با این حال این هشدار هم هم‌چنان به گوش می‌رسد که همه‌گیری هنوز تمام نشده و انواع جدید و خطرناک ویروس ممکن است ظاهر شود.